🏢 PMEGP योजना: स्वतःचा व्यवसाय सुरू करण्यासाठी सुवर्णसंधी

PMEGP म्हणजेच प्रधानमंत्री रोजगार निर्मिती कार्यक्रम ही केंद्र सरकारची एक महत्त्वाची योजना आहे, जी ग्रामीण व शहरी भागातील तरुणांना उद्योग सुरू करण्यासाठी आर्थिक सहाय्य प्रदान करते. सूक्ष्म, लघु व मध्यम उद्योग मंत्रालयाद्वारे चालवल्या जाणाऱ्या या योजनेतून स्वयंरोजगाराच्या संधी निर्माण करण्याचा प्रयत्न केला जातो.

🌟 PMEGP योजनेचे उद्दिष्ट

• ग्रामीण व शहरी भागात नवे उद्योग स्थापन करून रोजगार उपलब्ध करून देणे.
• बेरोजगार तरुण, महिला, अनुसूचित जाती-जमाती, ओबीसी व इतर घटकांना स्वावलंबी बनवणे.
• पारंपरिक कौशल्यांचा उपयोग करून उत्पादनक्षम युनिट्स निर्माण करणे.
• ग्रामीण भागातून स्थलांतर कमी करणे.

👤 पात्रता

• वय 18 वर्षांपेक्षा जास्त.
• किमान 8वी उत्तीर्ण (₹5 लाखांवरील प्रकल्पांसाठी).
• महिला, SC/ST/OBC, दिव्यांग, माजी सैनिक, SHG व नोंदणीकृत संस्था पात्र.
• फक्त नवीन प्रकल्पांना अनुदान मिळेल.

💵 आर्थिक सहाय्य

विभाग	प्रकल्प मर्यादा	अनुदान दर (सामान्य)	अनुदान दर (विशेष घटक)	स्वतःचा वाटा
उद्योग	₹50 लाख	15% (शहरी), 25% (ग्रामीण)	25% (शहरी), 35% (ग्रामीण)	सामान्य – 10%, विशेष – 5%
सेवा	₹20 लाख	15% (शहरी), 25% (ग्रामीण)	25% (शहरी), 35% (ग्रामीण)	सामान्य – 10%, विशेष – 5%

🏦 कर्ज व परतफेड

• बँकेमार्फत उर्वरित रक्कम कर्ज स्वरूपात दिली जाते.
• परतफेड कालावधी: 3 ते 7 वर्षे.
• व्याज दर: सुमारे 11-12%.
• ₹10 लाखांपर्यंत तारणशिवाय कर्ज – CGTMSE हमी उपलब्ध.

🎓 प्रशिक्षण

10 दिवसांचे उद्योजकता विकास प्रशिक्षण (EDP) अनिवार्य आहे.

📄 आवश्यक कागदपत्रे

• आधार कार्ड, PAN कार्ड
• शैक्षणिक प्रमाणपत्र
• जात प्रमाणपत्र (लागू असल्यास)
• ग्रामीण भाग प्रमाणपत्र
• प्रकल्प अहवाल
• बँक खाते माहिती
• EDP प्रशिक्षण प्रमाणपत्र

📝 अर्ज प्रक्रिया

1. PMEGP ई-पोर्टल वर लॉगिन करा.
2. “नवीन अर्ज” पर्याय निवडा.
3. माहिती भरा व कागदपत्रे अपलोड करा.
4. अर्ज सादर करा व अर्ज क्रमांक सुरक्षित ठेवा.
5. प्रशिक्षण व बँक प्रक्रिया पूर्ण करा.
6. अनुदान थेट बँकेत जमा होते.

📈 कोणते व्यवसाय सुरू करता येतील?

• सोलर पॅनल विक्री व दुरुस्ती
• फरसाण/लोणचं युनिट
• डेअरी व्यवसाय
• सिलाई युनिट
• मोबाईल रिपेअरिंग सेंटर
• पेपर बॅग युनिट
• डिजिटल प्रिंटिंग
• टाइल्स मॅन्युफॅक्चरिंग

✅ फायदे

• मोठ्या प्रमाणात अनुदान उपलब्ध
• ग्रामीण तरुणांना प्राधान्य
• कमी टेंशन, तारणशिवाय कर्ज
• बँकेच्या हमीसह सुरक्षित योजना

📌 निष्कर्ष

PMEGP योजना ही भारत सरकारची अत्यंत उपयुक्त योजना आहे. स्वप्नातला व्यवसाय सुरू करण्याची इच्छा असेल, तर ही योजना तुमच्यासाठी उत्तम संधी ठरू शकते. कमी भांडवलात सुरू होणाऱ्या व्यवसायासाठी हि योजना मोठा आधार देऊ शकते.

टीप: अधिक माहितीसाठी अधिकृत वेबसाइट किंवा जवळच्या खादी ग्रामोद्योग कार्यालयाशी संपर्क साधा.